Sakrament kapłaństwa ustanowił Pan Jezus w Jerozolimie, w Wieczerniku, w przededniu swojej męki i śmierci na krzyżu. Sakrament ten zaistniał w związku z Eucharystią i dla jej sprawowania (por. Łk 22, 19; 1 Kor 11, 24-26). Jednak ma dużo szersze znaczenie.
Już sama etymologia naprowadza na sens kapłaństwa. Łacińskie słowo sacerdos oznacza dającego dostęp do tego, co święte (sacrum). Drugie określenie kapłana – pontifex – oznacza „budującego most”. Kapłan buduje pomost pomiędzy doczesnością a wiecznością oraz między człowiekiem a Bogiem i wspólnotą. Natomiast słowo prezbiter pochodzi z języka greckiego, w którym oznacza przełożonego dawnej gminy chrześcijańskiej, starszego nie tyle wiekiem, co wyższego funkcją.
Każdy ochrzczony ma udział w jedynym skutecznym Kapłaństwie Chrystusa, które istnieje w dwóch odmianach: jako powszechne kapłaństwo wiernych i kapłaństwo hierarchiczne, czyli służebne. Przez sakrament święceń jest udzielane kapłaństwo urzędowe, dla służby wspólnocie. Sakrament święceń obejmuje trzy stopnie: episkopat, prezbiterat i diakonat.
Biblia uczy, że kapłaństwa nikt nie może sam sobie wybrać (Hbr 5, 1-4). Jest ono niezależnym darem Bożym, konsekwencją usłyszanego głosu powołania i pozytywnej odpowiedzi człowieka na wolę Boga. Szczególny okres rozeznawania powołania to pobyt kandydata w Seminarium Duchownym lub Nowicjacie Zakonnym.
Sakrament kapłaństwa wewnętrznie upodabnia do Chrystusa w wypełnianiu trzech głównych zadań: nauczania, uświęcania i rządzenia. Są one w rzeczywistości działaniami zmartwychwstałego Jezusa, który budzi wiarę, gromadzi ludzi, tworzy jedność Kościoła i prowadzi do zbawienia. Przez otrzymane święcenia kapłan wchodzi w wewnętrzną komunię z Jezusem. Działa mocą i w osobie samego Chrystusa (virtute ac persona ipsius Christi) zob. (Pius XII, enc. Mediator Dei.), który uobecnia swoje działanie przez niego, zwłaszcza wtedy, gdy kapłan dokonuje aktów sakramentalnych, np. chrztu, rozgrzeszenia lub konsekracji chleba i wina. Pierwszym zadaniem wynikającym z sakramentu kapłaństwa jest posługa nauczania. Punktem odniesienia jest obraz Jezusa – Dobrego Pasterza (J 10), który interpretował Pisma i jasno wskazywał kierunek. Stąd sakrament ten wyznacza i uzdalnia do misji głoszenia tego, czego Jezus nauczał, a co Kościół wiernie przekazuje. Kapłan uczy w imieniu Chrystusa. Proponuje prawdę, którą są Jego słowa i sposób postępowania. Ma za zadanie ukazywać jedyną Moc zdolną dokonać trwałej odnowy człowieka. Głosem i sercem, dotykiem i decyzjami kapłan uobecnia jedyną i powszechną naukę, która stworzyła Kościół i gwarantuje szczęśliwe życie wieczne.
Informacje dla Kandydatów do Wyższego Seminarium Duchownego w Przemyślu zob. http://wsd.przemyska.pl/dla-kandydatow/
Nauczanie Kościoła Katolickiego na temat Kapłaństwa: Katechizm Kościoła Katolickiego pkt. 1536-1600.
Obowiązujące normy prawne: Kodeks Prawa Kanonicznego kan. 1008-1054.